ورزش درمانی اشاره به طیف وسیعی از فعالیت های جسمانی دارد که به بازسازی و ساخت نیروی فیزیکی، استقامت، انعطاف پذیری، تعادل و ثبات کمک می کند. هدف از ورزش های درمانی، بازگشت فرد آسیب دیده به یک حالت بدون درد و کاملا کارآمد است. ورزش های درمانی توسط یک متخصص طب فیزیکی (PT) کنترل می شوند.
متخصص طب فیزیکی تمرین های درمانی را با در نظر گرفتن سابقه پزشکی و ارزیابی وضعیت و توانایی های فیزیکی بیمار آغاز می کند. بر اساس یک ارزیابی اولیه، پزشک یک برنامه درمانی را که شامل یک برنامه ورزشی مناسب با نیازهای بیمار است تعیین می کند. برنامه های ورزشی درمانی با دقت مورد نظارت قرار می گیرند و بر پیشرفت آهسته تأکید دارند. متخصص ممکن است در صورت لزوم به بیمار در انجام برخی حرکات فیزیکی کمک کند، و به طور مداوم برنامه درمان با توجه به پیشرفت بیمار را تغییر می دهد.
روانشناختی می تواند در مهار یا پیشرفت برنامه ورزشی-درمانی تاثیر بگذارد. به همین دلیل، آگاهی از عوامل فیزیکی، روانی، عاطفی، اجتماعی و عملکردی که ممکن است در طی توانبخشی بیمار را تحت تأثیر قرار دهد ضروری است. و در یک برنامه ورزشی-درمانی به جوانب روحی،روانی بیمار نیز توجه خاصی می شود.
هدف اول هر برنامه ورزشی درمانی کاهش درد و التهاب است. بعدا، هدف ممکن است به بازگشت طیف وسیعی از حرکات، بازسازی قدرت عضلانی و افزایش استقامت تبدیل شود.
رویکرد:
- برنامه ورزشی-درمانی باید نه تنها نیازهای فیزیکی بیمار، بلکه نیازهای عاطفی و روانی را نیز در بر داشته باشد.
- عوامل متعددی می توانند تاثیرپذیری فردی از توانبخشی واکنش نشان می دهد، از جمله:
- اضطراب عملکردی
- اعتماد به نفس/ انگیزه
- برون گرایی/درونگرایی
- سرمایه گذاری روانشناختی در ورزش
- انجام دقیق دستورالعمل ها
- تاریخچه عوامل استرس زا (آسیب های قبلی، خانواده، حوادث زندگی)
- تأثیرات روانشناختی که ممکن است بر موفقیت فرد در روند توانبخشی تأثیر بگذارد شامل اعتماد، انگیزه، اضطراب، تمرکز و مدیریت درد است.
- به عنوان یک قاعده کلی، هر گونه مشکل روانی که بیش از چند روز باقی بماند و پیشرفت توانبخشی را مختل نماید باید با مراجعه به یک روانشناس بالینی مجاز یا یک مرکز مشاوره مناسب درمان شود.
- توانبخشی بلافاصله پس از ارزیابی آسیب آغاز می شود.
مزایای ورزش درمانی
ورزش درمانی در نظر دارد مزایای متفاوت به ورزشکاران، افرادی که اخیرا عمل جراحی انجام داده اند، افرادی هستند که تصادفی داشته اند که حرکات آنان را محدود می کنند و هر کسی که با عملکرد عضلانی-اسکلتی مشکل دارد، ارائه دهد. این مزایا عبارتند از:
ریکاوری بعد از سکته مغزی – یکی از عوارض شایع سکته مغزی، کاهش حرکت در اندام هاست. این نوع تمرینات می تواند به شما کمک کند تا قدرت خود را به دست آورید و انعطاف پذیری را در قسمت های آسیب دیده بهبود بخشید.
بازیابی از آسیب های مرتبط با ورزش – آسیب های ناشی از ورزش و دیگر فعالیت های فیزیکی سنگین را می توان با استفاده از تمرینات درمان کرد. طب فیزیکی همچنین می تواند برای پیشگیری از آسیب در ورزشکاران استفاده شود.
کاهش یا از بین بردن درد – ورزش درمانی همچنین می تواند برای کمک به درمان مفاصل و عضلات دردناک استفاده شود. تکنیک های درمانی مانند حرکت بافت نرم و مفصل می تواند به کاهش سختی و درد کمک کند و مانع بازگشت درد شود.
مدیریت بیماری ریه و قلب – ورزش درمانی همچنین می تواند به افراد مبتلا به مشکلات قلب و ریه کمک کند. با تمرکز بر تقویت و تنفس، این تمرینها به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری ریه و قلب کمک می کند.
چرا ورزش درمانی؟
بسیاری از خدمات توانبخشی برای ارتقای تحرک و قدرت عضلانی ضروری است. بسیاری از پزشکان طب فیزیکی از ورزش درمانی برای درمان آسیب و اختلال ناشی از بیماری ها استفاده می کنند.
اغلب اوقات یک پزشک فیزیکی یک تحلیل کامل از هر فرد و توانایی های فیزیکی او انجام می دهد. و سپس این معلومات را برای ایجاد یک برنامه ورزش درمانی خاص بیمار بکار می برد.
برنامه های ورزشی درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تمرینات قدرتی: برای افزایش قدرت، تاکید بر مقاومت سنگین و تعداد محدودی از تکرارها است.
- تمرینات استقامتی: برای افزایش استقامت، گروههای عضلانی بزرگ برای مدت طولانی درگیر می شوند.
- تمرینات انعطاف پذیری: برای افزایش انعطاف پذیری،بر روی کشش و حرکات تاکید می شود.
- تمرینات تعادل و هماهنگی: برای افزایش تعادل و هماهنگی، تاکید بر مرکز ثقل است.
- ارزیابی عملکرد حرکتی: ارزیابی عملکرد حرکتی انتخابی (SFMA) یک سیستم تشخیصی مبتنی بر حرکت است که هفت مدل حرکت را ارزیابی می کند. این سیستم به سرعت علت اصلی علایم درد اسکلتی-عضلانی را شناسایی می کند و به متخصصان اجازه می دهد تا تمرینات درمانی را انتخاب کنند که به مشکل اصلی مربوط می شود.
برنامه پزشکی درمانی
دستورالعمل پزشک شما در انجام درمان ورزشی-درمانی به شرح زیر است:
مرحله اول: کنترل التهاب
- کنترل مرحله التهابی و به حداقل رساندن بافت اسکار با کریوتراپی با استفاده از اصول PRICE (حفاظت، محدود کردن فعالیت، یخ، فشار و ارتفاع).
- آموزش بیمار برای حفظ آرامش و انجام تکنیک ها.
- حفظ محدوده حرکت، انعطاف پذیری مفصل، استقامت، و قدرت در قسمت های آسیب ندیده .
- حفظ استقامت قلبی-عروقی.
مرحله دوم: بازگرداندن حرکت
- بازگردانی محدوده حرکات در حدود 80 درصد حالت عادی در عضو آسیب ندیده.
- مشاهده انعطاف پذیری مفصل در قسمت اندام بدون آسیب.
- آغاز تحریک حرکتی از طریق تمرینات زنجیره ایزوتونیک بسته (دست یا پا ثابت است).
- شروع تمرینات تقویتی بدون درد بر روی اندام آسیب دیده.
- شروع تمرینات بدون درد در حرکات خاص ورزشی برای ورزشکاران.
- حفظ قدرت عضلانی، استقامت، و قدرت در عضلات عضوهای آسیب ندیده .
- حفظ استقامت قلبی و عروقی.
مرحله سوم: توسعه قدرت و استقامت عضلانی
- دامنه حرکات کامل و بازسازی کامل حرکات در اندام آسیب دیده.
- بازسازی استقامت و قدرت عضلانی، با استفاده از تمرینات تصاعدی مقاومتی.
- حفظ استقامت قلبی و عروقی
- شروع به مقاومت حداقل تا متوسط در الگوهای عملکردی خاص ورزشی برای ورزشکاران.
مرحله چهارم: بازگشت به فعالیت ورزشی
- تجزیه و تحلیل عملکرد مهارت و اصلاح ناکارآمدی بیومکانیک در حرکت
- بهبود توانایی، استقامت و قدرت عضلانی.
- بازیابی هماهنگی و تعادل.
- بهبود استقامت قلبی-عروقی.
- افزایش الگوهای خاص ورزشی خاص و بازگشت به فعالیت حفاظت شده برای ورزشکاران.
