فلج بل چیست؟
فلج بل (Bell’s palsy) یا نوریت فاشیال در واقع فلج عصب هفتم مغزی (یا عصب فاشیال یا عصب صورتی) است که در صورت بروز این فلج، یک طرف صورت فرد، دچار فلج موقت میگردد. بیماری فلج بل توسط بل انگلیسی در سال 1812 شناخته شد. به زبان سادهتر، زمانی فردی دچار فلج بل میشود که یکی از اعصاب صورت دچار اختلال شده و درست کار نکند. غالبا علت این اختلال یک ویروس است. فلج بل در افراد 15 تا 40 ساله شایعتر است. در ادامه با علل، علایم و درمان فلج بل آشنا خواهید شد.
علل فلج بل
وظیفه اصلی عصب صورت، انتقال پیغامهای دریافتی از مغز به صورت است. در حالت عادی و در صورت سلامت شخص این پیغامها که عبارتند از: لبخند، پلک زدن، اخم کردن، حرکت دادن ابروها و …، به درستی به صورت منتقل میشود. اما زمانی که این عصب دچار اختلال میشود، در حقیقت وقتی شخص به فلج بل دچار شده، این پیغامها به درستی رد و بدل نمیشوند و به همین دلیل است که یک سمت صورت فرد مبتلا فلج میگردد.
قبلا گفته شد که عامل بروز فلج بل یک ویروس است.
غالبا بروز این فلج به عفونتهای ویروسی HSV-1 (ویروس تبخال)، ویروس Epstein-Barr (عامل بیماری مونونوکلئوز عفونی) مربوط است. از دیگر علل بروز این بیماری، میتوان به عفونتهای گوش، سرماخوردگی، دیابت، اوریون، فشار خون بالا، ادم و … را نام برد.
علائم فلج بل
نشانهها و علائم فلج بل به طور ناگهانی بروز میکند و شاید اصلا متوجه آن نشوید و فقط صبح که جلوی آینه میروید ببینید، نیمی از صورتتان فلج شده است. اما اغلب افرادی که دچار فلج بل شدهاند، دارای علائم زیر بودند:
- احساس درد در پشت گوش
- اختلال در عملکرد حس چشایی
- آبریزش از دهان
- سردرد
- اختلال در غدد بزاقی
- بیشتر بودن صداها در یک گوش نسبت به گوش دیگر
- اختلال در هنگام بستن پلک
- پرش بیاراده عضلات صورت
- اختلال در جویدن
- اشک ریزی چشم
- تیر کشیدن چشم
- لبخند کج
- خشکی چشم و احساس ناراحتی
دقت داشته باشید که در فلج بل، تنها نیمی از صورت به طور موقت فلج میشود. اگر همراه با این علائم در سایر قسمتهای بدن خود نیز احساس ناراحتی میکنید، فورا به پزشک مراجعه نمایید.
معمولا به دلیل شباهت زیاد علائم فلج بل به سکته مغزی، با آن اشتباه گرفته میشود، درحالی که فلج بل با سکته مغزی فرق دارد.
پیشگیری از فلج بل
در حال حاضر، روشی برای پیشگیری از ابتلا به فلج بل وجود ندارد.
تشخیص فلج بل
پزشک با معاینه صورت شما و بررسی ناحیه فلج شده و نیز با پرسیدن سوالاتی مثل این که اولین بار چطور متوجه فلج صورت شدید؟ یا چه علائمی را در روزهای اخیر داشتهاید؟ همچنین برای تشخیص دقیق ممکن است آزمایش خون، تست نوار عصب و عضله، اسکن ام آر آی یا سی تی اسکن تجویز کند تا وجود یک عفونت باکتریایی یا ویروسی در خون را تشخیص دهد و نیز میزان التهاب اعصاب را بررسی کند.
درمان فلج بل
پس از تشخیص فلج بل، بسته به تصمیم پزشک یکی از روشهای درمانی زیر انتخاب میشود:
دارو درمانی فلج بل
ممکن است پزشک برای کاهش التهاب عصب صورتی داروهای استروئیدی و یا داروهای ضد ویروس، مانند آسیکلوویر تجویز نماید.
درمان فلج بل با ماساژ
ماساژ صورت برای درمان سستی عضلات و حفظ قابلیت ارتجاعی عضلات موثر است. همچنین با ماساژ، جریان خون در بخشهای مختلف صورت حفظ میشود و عضلات دچار انقباض نخواهند شد.
درمان فلج بل با تحریک الکتریکی
تحریک الکتریکی ارتباط میان عصب و عضلات را برقرار میکند و منجر به بهبود وضعیت فلج صورت میشود. در این شیوه، جریان الکتریکی ضعیفی برای تحریک عضلات صورت بر روی بدن بیمار اعمال میشود. برای انتقال جریان الکتریکی به بدن بیمار از الکترود استفاده میشود.
برای مطالب بیشتر در مورد اورتوپدی به سایت دکتر اسکویی مراجعه کنید.
منبع سایت
